Uit de nieuwste rapportage van de Work Ability Index (WAI) blijkt dat het werkvermogen van Nederlandse werknemers onder druk staat. Maar liefst 18% van de werkenden scoort matig tot slecht op werkvermogen, een signaal dat vraagt om gerichte actie van werkgevers, arbodiensten en beleidsmakers.
De WAI meet het werkvermogen van werknemers, de mate waarin een werknemer lichamelijk en geestelijk in staat is te werken, nu en in de toekomst. “Daarmee is werkvermogen een belangrijke voorspeller voor duurzame inzetbaarheid,” zegt Karin Hoogteijling, directeur van brancheorganisatie OVAL. “Als die motor hapert, komt niet alleen de productiviteit in gevaar, maar ook het welzijn van mensen op de werkvloer.”
WAI-score
De gemiddelde Work Ability Index (WAI)-score in 2024 komt uit op 40,5 (de WAI-score loopt van 7 tot 49 punten, verdeeld over vier categorieën*). Dat is een lichte daling ten opzichte van voorgaande jaren. Opvallend is dat vooral lager opgeleiden en oudere werknemers een lagere score laten zien. Ook in sectoren als detailhandel, vervoer en vastgoed blijven de cijfers achter. Hoewel werkend Nederland gemiddeld genomen over een ‘goed werkvermogen’ is er door de jaren heen sprake van een lichte afname, dat wijst op een geleidelijke verslechtering van het algehele werkvermogen.
“Wat ons extra zorgen baart, is de toename van psychisch verzuim,” vervolgt Hoogteijling. Volgens de WAI-gegevens is het aantal langdurige verzuimgevallen om psychische redenen in vijf jaar tijd met 35 procent gestegen. Uit de data blijkt verder dat één op de drie werknemers zich zelden of nooit actief en vitaal voelt, en dat ongeveer een kwart van hen weinig vertrouwen in de toekomst heeft. Dat relativeert de gemiddelde score van 40,5 (categorie ‘goed’). Het toont dat achter het gemiddelde serieuze onderliggende spanningen spelen. “Dit vraagt om een integrale aanpak,” aldus Hoogteijling, “waarbij zowel gezondheid en mentale veerkracht, als competenties én de werkcontext zelf in balans moeten zijn.”
Huis van Werkvermogen
De WAI is gebaseerd op het model ‘Huis van Werkvermogen’, dat werkvermogen beschouwt als het samenspel tussen fysieke en mentale gezondheid, competenties, motivatie en werkomstandigheden. Een stevig werkvermogen vraagt dat al deze ‘verdiepingen’ in balans zijn. “Als OVAL blijven we ons inzetten om dat huis te versterken,” benadrukt Hoogteijling. “We roepen arbodiensten, re-integratiebedrijven en jobcoachorganisaties op om de WAI actief in te zetten als instrument voor vroegtijdige signalering, preventie en duurzame begeleiding van werknemers.”
Work Ability Index
De Work Ability Index (WAI) is een wetenschappelijk onderbouwd instrument dat meet in welke mate werknemers in staat zijn hun werk nu en in de toekomst goed te blijven doen. De WAI brengt factoren in kaart als gezondheid, mentale belastbaarheid, vaardigheden, motivatie en werkomstandigheden, en geeft met één totaalscore inzicht in het werkvermogen van een individu of groep.
De meting wordt in Nederland jaarlijks uitgevoerd in opdracht van OVAL, de brancheorganisatie van arbodiensten, interventiebedrijven, adviesbureaus op het terrein van outplacement en loopbaanbegeleiding en loopbaancoaching, re-integratiebedrijven en jobcoachorganisaties. OVAL staat voor vitaliteit, plezier, ontwikkeling en perspectief in werk. Met het stimuleren van duurzame inzetbaarheid, draagt zij bij aan een gezond werkend Nederland.
