Utrecht, 29 april 2021 - Ondanks dat in het eerste kwartaal van 2021 het ziekteverzuim nog altijd hoog is, laten de cijfers vanaf eind 2020 een licht dalende trend zien in een aantal sectoren. Dit volgt op een coronajaar met de hoogste verzuimcijfers sinds jaren. In het voorjaar 2020 was er relatief meer psychisch verzuim. Na de zomervakantie 2020 signaleert Arbo Unie een normale verdeling van verzuimoorzaken. Arbo Unie maakt vandaag de kwartaal verzuimcijfers bekend en doet een oproep aan werkgevers: de tijd dat we weer naar de werklocatie terug kunnen komt in zicht. Bereid je organisatie en medewerkers hier op voor.
Daling verzuim in industrie, onderwijs en openbaar bestuur
In de industriële sector, waar tijdens de coronapandemie grotendeels op locatie wordt doorgewerkt, was het aantal verzuimdagen in 2020 gemiddeld 19% hoger vergeleken met het jaar ervoor. Maar in het eerste kwartaal van 2021 is het aantal verzuimdagen in de industriële sector weer gedaald naar een niveau vergelijkbaar met het eerste kwartaal van 2020. Ook in het onderwijs en openbaar bestuur is het aantal verzuimdagen vergelijkbaar met het eerste kwartaal van 2020.
Verzuim in zorg en zakelijke dienstverlening blijft hoog
In de zorg blijft in het eerste kwartaal van 2021 het verzuim onverminderd hoog. In 2020 registreerde Arbo Unie in zorginstellingen 40% meer verzuimdagen dan het jaar daarvoor. Een effect van de hoge werkdruk in corona tijden” zegt Corné Roelen, bedrijfsarts en bijzonder hoogleraar Verzuim en Werkfunctioneren in Groningen. “We zien dat die hoge werkdruk zich in eerste instantie vertaalde in relatief meer psychisch verzuim. Maar naarmate de werkdruk aanhoudt, zien we dat ook lichamelijke klachten met name rugklachten en nek/schouderklachten toenemen.”
In de zakelijke dienstverlening is het verzuim in het eerste kwartaal van 2021 nog 10% hoger dan het eerste kwartaal 2020. In 2020 waren er in de zakelijke dienstverlening, waar juist meer mensen thuis kunnen werken, gemiddeld 17% meer verzuimdagen dan het jaar ervoor. Van een daling, die normaal was voor deze periode in het jaar, is hier nog geen sprake.
Verschuiving in soorten verzuim
Terugblikkend op ruim een jaar in de coronapandemie constateert Arbo Unie een verschuiving in soorten verzuim. In het voorjaar, begin van het coronajaar, was er relatief meer psychisch verzuim, vooral in de sectoren openbaar bestuur, zorg, onderwijs en zakelijke dienstverlening. In de tweede helft van 2020 is er een normale verdeling van verzuimoorzaken. Behalve in openbaar bestuur en onderwijs. “Daar zien we na de zomer relatief wat meer verzuim met longaandoeningen, maag/darm klachten en hart- en vaatzieken”, aldus Roelen. Vooral in het najaar 2020 merkte Roelen dat verzuim langer duurde omdat mensen voorzichtiger waren geworden, zeker als ze tot een risicogroep voor een ernstiger beloop van corona behoren. Maar eind 2020 en de eerste maanden van 2021 neemt het aantal verzuimdagen af.
Vooruitblik
Roelen adviseert werkgevers om de mentale gezondheid van hun medewerkers goed in de gaten te houden. “In tijden van crisis en stress lukt het mensen vaak best redelijk om “op adrenaline” te blijven functioneren. Als de situatie dan weer normaliseert slaan vermoeidheid en uitputting toe.” De verzuimexpert roept werkgevers ook op om te checken of werkplekken en werkruimten coronaproof zijn ingericht. Zorg ook voor een goede planning, zodat niet iedereen tegelijk op het werk komt, waardoor hygiënemaatregelen en afstand houden niet meer goed te realiseren zijn. Houd er verder rekening mee dat medewerkers elkaar lang niet meer persoonlijk hebben ontmoet, terwijl ze van alles meegemaakt, leuke dingen en soms ook moeilijke situaties. Geef medewerkers de ruimte om die ervaringen uit te wisselen, de klokken weer gelijk te zetten en het sociale contact te herstellen. “Na een jaar lang thuiswerken zijn we de routine van dagelijks naar het werk gaan, drukte en vele contacten op de werkplek echt ontwend. Dus ga niet van de een op de andere dag van je medewerkers vragen om weer fulltime naar het werk te komen. Begin eerst eens met een of twee dagen per week en bouw op. Ga bovendien het gesprek aan of en hoeveel mensen thuis kunnen en willen blijven werken,” tipt Roelen.
Bron: Arbo Unie
